
Czarne dziury, gwiazdy i galaktyki. Nowe badania mogą zmienić rozumienie początków wszechświata
12 lutego 2024, 17:34Czarne dziury nie tylko istniały u zarania wszechświata, ale brały udział w narodzinach gwiazd i napędzały formowanie się galaktyk. Takie – potencjalnie przełomowe – wnioski, płynące z analizy danych uzyskanych za pomocą Teleskopu Webba, stanowią poważne wyzwanie dla klasycznych teorii dotyczących formowania się pierwszych gwiazd i galaktyk. Naukowcy USA, Francji, Wielkiej Brytanii i Izraela zauważyli w danych z Webba niewielkie czerwone kropki, które zidentyfikowali jako jedne z pierwszych galaktyk.

Gigantyczny dżet z czarnej dziury zaskoczył specjalistów. Droga Mleczna to przy nim pyłek
23 września 2024, 10:05Europejski radioteleskop LOFAR (LOw Frequency ARray) – którego stacje znajdują się również w Polsce – zanotował najdłuższą parę dżetów wydobywających się z czarnej dziury. Struktura nazwana Porfyrion – od imienia jednego z gigantów z mitologii greckiej – ma długość 23 milionów lat świetlnych. Dotychczas, na podstawie obserwacji i obliczeń sądzono, że maksymalna długość takich dżetów jest znacznie mniejsza.

Niezwykła nowa planeta
13 sierpnia 2009, 10:26Brytyjscy astronomowie odkryli niezwykłą planetę. Nie dość, że jest największą ze znanych nam planet, to jeszcze krąży wokół swojego słońca w niewłaściwym kierunku. WASP-17 jest dwukrotnie większa od Jowisza, ale jej masa wynosi zaledwie połowę masy tej planety.

H. sapiens pochodzi od 2 linii przodków, które najpierw się rozdzieliły, później połączyły
19 marca 2025, 09:46Człowiek współczesny pochodzi nie od jednej, a co najmniej od 2 populacji przodków, których linie ewolucyjne najpierw się rozeszły, a następnie połączyły. Naukowcy z University of Cambridge znaleźli dowody genetyczne wskazujące, że współczesny H. sapiens pochodzi z połączeniu dwóch dawnych populacji, które miały wspólnego przodka, 1,5 miliona lat temu doszło do ich rozdzielenia się, a 300 000 tysięcy lat temu do połączenia. Od jednej z tych linii ewolucyjnych dziedziczymy ok. 80% genów, a od drugiej otrzymaliśmy 20 procent.

Co szkodzi w anemii sierpowatej, pomaga w onkologii
14 stycznia 2013, 13:35Po otoczeniu guza sierpowate erytrocyty sklejają się w naczyniu, blokując w ten sposób dopływ krwi do zmiany nowotworowej (PLoS ONE).
Wirus ożył po 30 tys. lat w wiecznej zmarzlinie
4 marca 2014, 10:10W wiecznej zmarzlinie Syberii naukowcy odkryli na głębokości 30 m trzeci typ olbrzymich wirusów DNA. Pithovirus sibericum został wyizolowany z próbki, której wiek oceniono na ponad 30 tys. lat. Po roztopieniu powrócił do życia.

Mikrograwitacja przyspiesza starzenie układu odpornościowego
3 lutego 2015, 13:49Zmniejszona grawitacja przyspiesza starzenie układu odpornościowego. Naukowcy odkryli, że u myszy dochodzi do zmian wytwarzania limfocytów B (zwanych też szpikozależnymi). Podobne zmiany obserwuje się u starszych gryzoni żyjących w ziemskich warunkach.

Podczas odchudzania we krwi występują przeciwcukrzycowe czynniki
7 stycznia 2016, 12:10Czynniki z krwi szczurów, którym zmniejszono liczbę podawanych kalorii, mogą modyfikować działanie mitochondriów komórek wytwarzających insulinę. Ma to korzystny wpływ na uwalnianie insuliny pod wpływem glukozy, a także chroni komórki przed gluko- oraz lipotoksycznością.

Gigantyczny wirus ponownie rozpalił spór o systematykę
7 kwietnia 2017, 09:13Gigantyczne wirusy znalezione w ściekach w austriackim mieście Klosterneuburg mogą pomóc w ostatecznym rozstrzygnięciu sporów o liczbę domen organizmów żywych. Obecnie uznaje się, że istnieją trzy domeny: bakterie, archeony i jądrowce

Poznano kolejne prozdrowotne oddziaływania barwnika z jagód
5 kwietnia 2018, 15:30Antocyjany, barwniki występujące np. w jagodach, nasilają działanie ważnego enzymu - sirtuiny 6 - w komórkach nowotworowych. Naukowcy z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii uważają, że można to będzie wykorzystać w terapii onkologicznej.